Alimenty, kojarzone z obowiązkiem finansowego wsparcia małoletnich dzieci przez ich rodziców, mogą również dotyczyć dorosłych potomków. Polskie prawo przewiduje taką możliwość. Ojciec lub matka musi płacić alimenty na dorosłe dziecko w sytuacjach, gdy nie jest ono w stanie samodzielnie zapewnić sobie odpowiedniego utrzymania ze względów zdrowotnych lub edukacyjnych. Jak je otrzymać? Do kiedy płaci się alimenty na dorosłe dziecko studiujące lub nieuczące się? Wyjaśniamy wszystkie najważniejsze wątpliwości.
Na jakiej podstawie dorosłe dziecko może otrzymać alimenty?
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec potomka nie kończy się automatycznie w momencie, gdy dziecko osiąga pełnoletniość. Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego kluczowym czynnikiem pozostaje zdolność dziecka do samodzielnego utrzymania się. W sytuacjach, gdy córka lub syn nie jest w stanie zapewnić sobie samodzielnej egzystencji, na przykład z powodu kontynuowania edukacji, stanu zdrowia lub innych uzasadnionych okoliczności, może wystąpić z wnioskiem o alimenty dla dorosłego dziecka.
W takim przypadku decyzja sądu będzie opierać się na szczegółowej analizie okoliczności sprawy, w tym zdolności finansowej rodziców oraz realnej potrzeby wsparcia ze strony dziecka. Konkretne orzecznictwo, jak wyrok Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 09.06.2021 r., sygn. akt: III RC 126/20, potwierdza, że mogą zostać przyznane alimenty na dorosłe dziecko studiujące, jeśli nie jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie, niezależnie od osiągnięcia pełnoletności.
Ważnym aspektem rozpatrywania takich spraw jest ustalenie, czy niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko wynika z przyczyn niezawinionych. Praktyka sądowa pokazuje, że każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie i z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności – zdarzają sytuacje, w których przyznawano alimenty na dorosłe dziecko nieuczące się.
Do kiedy płaci się alimenty na dorosłe dziecko?
Kluczowym pytaniem, które często pojawia się w kontekście alimentów dla dorosłych dzieci, jest moment, do którego obowiązek alimentacyjny pozostaje w mocy. Polskie prawo nie określa jednoznacznie stałego wieku, do którego należy się wsparcie finansowe, zamiast tego kładąc nacisk na okoliczności życiowe i zdolność do samodzielnego utrzymania.
Jednym z najczęstszych powodów, dla których dorosła córka lub syn potrzebuje finansowej pomocy, jest kontynuacja nauki. W przypadku gdy dziecko kontynuuje edukację, szczególnie na wyższym szczeblu, i nie jest w stanie jednocześnie podjąć pracy zawodowej, sądy często orzekają alimenty na dorosłe dziecko studiujące. Ważne jest jednak, aby nauka była prowadzona z należytą starannością i skutkowała postępami, co powinno być odpowiednio udokumentowane.
Innym ważnym czynnikiem jest stan zdrowia. W przypadkach gdy niepełnosprawność lub ciężka choroba uniemożliwiają podjęcie lub kontynuację pracy zawodowej, mogą zostać przyznane alimenty na dorosłe dziecko nieuczące się, nawet jeśli już dawno osiągnęło ono pełnoletność. Każdy taki przypadek jest jednak rozpatrywany indywidualnie, z uwzględnieniem konkretnego stopnia niezdolności do pracy i ogólnego stanu zdrowia. Nie da się więc jednoznacznie określić, do kiedy płaci się alimenty na dorosłe dziecko.
Jak uzyskać alimenty dla dorosłego dziecka?
Postępowanie to nie jest wcale skomplikowane, ale najczęściej wymaga wsparcia prawnika. Osoba, która chce ubiegać się o alimenty na dorosłe dziecko, musi zainicjować proces sądowy, składając odpowiedni wniosek do sądu rodzinnego. Specjalista pomoże zrozumieć, które aspekty są kluczowe w postępowaniu.
Następnym krokiem jest opracowanie profesjonalnego pozwu. Powinien on zawierać dokładnie sformułowane żądanie, wnioski dowodowe oraz uzasadnienie faktyczne i prawne. Ważne jest również załączenie aktualnych dokumentów dotyczących obowiązujących alimentów oraz odpisu aktu urodzenia dziecka. Po złożeniu pozwu o alimenty dla dorosłego dziecka w sądzie następuje etap oczekiwania na dalszy przebieg procedury.
Kolejną fazą procesu jest rozprawa sądowa, podczas której analizowane są zgromadzone dowody, w tym zeznania świadków, strony, a w niektórych przypadkach opinie biegłych. To moment, w którym prawnik może skutecznie argumentować na rzecz potrzeb swojego klienta, podkreślając jego sytuację życiową, niemożność samodzielnego utrzymania się z uwagi na kontynuację nauki, stan zdrowia czy inne istotne przyczyny. Kluczowe jest udowodnienie, że alimenty na dorosłe dziecko studiujące lub nieuczące się są niezbędne, by zapewnić samodzielną egzystencję danej osoby.
Proces zakończyć może się wydaniem wyroku przez sąd, jednak nie jest to zawsze etap finalny. W zależności od decyzji strony możliwe jest złożenie apelacji i przeprowadzenie postępowania, które ostatecznie zakończy się prawomocnym wyrokiem.
Co jeszcze warto wiedzieć, chcąc uzyskać alimenty na dorosłe dziecko?
Istotne jest, że każdy etap opisanego wcześniej procesu wymaga należytej dbałości o formalności oraz skutecznego argumentowania potrzeb uprawnionego i możliwości majątkowych zobowiązanego do alimentacji. W przypadku wydania korzystnego wyroku bądź zawarcia ugody sądowej, proces otrzymania alimentów na dorosłe dziecko nieuczące się lub studiujące zostaje zakończony, co nie wyklucza jednak możliwości jego wznowienia w przyszłości, jeśli zmienią się okoliczności uzasadniające wysokość świadczeń.